Laatste update op 26 oktober 2017

Je wilt graag meer privé zijn als je online bent en minder sporen achterlaten, maar je weet niet waar je moet beginnen? Met deze tien simpele manieren ben je al een heel eind onderweg. Jij kunt dit ook. Met deze tips kun je uit de voeten op zowel je laptop, p.c. als mobiele telefoon.

Wees niet bang, ik ga niet in clichés vallen en het gebruik van Facebook of Google ontraden, want ik weet dat dit niet realistisch is. Mijn tips zijn dus ook bruikbaar als je Facebook of Google gebruikt. Onder de tips volgt een toelichting per onderdeel.

  1. Gebruik Firefox als standaardbrowser.
  2. Gebruik de zoekmachine Google, maar doe dat via www.startpage.com.
  3. Blijf na gebruik niet ingelogd bij sociale platforms als Twitter, Facebook, Microsoft en Google en koppel geen diensten.
  4. Verstrek geen echte gegevens over jezelf als dat niet nodig is. Zalando heeft je geboortedatum niet nodig.
  5. Neem nu een keer de tijd om de instellingen van je mobiele telefoon en de geïnstalleerde apps na te lopen. Zet bijvoorbeeld overal ‘locatie delen’ uit en trek onnodige machtigingen in.
  6. Installeer niet de eerste de beste app op je telefoon, maar kijk eerst of er alternatieven zijn die geen overbodige toegang tot onderdelen van je telefoon vragen en die je geen advertenties voorschotelen.
  7. Gebruik een apart of tijdelijk e-mailadres voor flutdingen op internet (reacties, bestellingen, sociale media, registraties, ondertekening van petities, etc.).
  8. Gebruik Telegram, Signal of Wire als chatapp in plaats van Whatsapp. Zelfde look & feel, maar veiliger en beter (mijn persoonlijke voorkeur gaat uit naar Signal).
  9. Vermeld alleen je voornaam als je reageert op berichten op het internet zoals een blog of forum.
  10. Gebruik een veilige online e-mailservice in plaats van Gmail. Kies bijvoorbeeld voor Protonmail (schitterende, superhandige mailapp voor je mobiele telefoon en gratis tot 500 mb opslag) of Startmail (niet gratis).

Toelichting per onderdeel

1. Surfen via Firefox

Firefox maakt jou de baas over je browser in plaats van andersom. Mozilla, de ontwikkelaar, zegt dat de browser is gemaakt voor mensen en niet voor winst. Als non-profitorganisatie zal Mozilla geen browsegegevens verzamelen en verkopen. Jouw privacy staat voorop. Verder zijn er allerlei uitbreidingen gemaakt waarmee je de browser nóg veiliger (en leuker!) kunt maken dan hij standaard al is. Je kunt Firefox helemaal naar jouw wensen instellen en trackers standaard uitschakelen. En dat is handig, want er zijn vele websites en advertenties die verborgen trackers toevoegen aan je browser, waardoor jouw surfgegevens nog worden verzameld lang nadat je weg bent. Dat kun je gemakkelijk voorkomen met Firefox. Gedownload? Stel dan meteen Startpage als standaard in op het openingstabblad en als standaardzoekmachine.

2. Zoeken via Startpage

Als je Startpage een week hebt gebruikt om te zoeken, dan kun je niet meer terug naar Google. Het is dan namelijk ineens pijnlijk duidelijk dat ze je daar met advertenties om de oren smijten. Alleen dat zou al voldoende reden moeten zijn om Startpage te proberen. Een ander groot voordeel is dat je bij het zoekresultaat ervoor kunt kiezen om deze via ‘proxy’ te bekijken. Zo blijft jouw ip-adres onbekend bij de site die je bezoekt. Er zijn ook alternatieven, zoals DuckDuckGo.

3. Uitloggen

Dit is voor de meeste mensen waarschijnlijk het allermoeilijkst: uitloggen van een dienst als je deze niet meer gebruikt. Dat klinkt zo onhandig. Maar door ingelogd te blijven, worden werkelijk al je online-activiteiten vastgelegd. Laat je niet tegenhouden door het idee dat je dan allerlei wachtwoorden moet onthouden: als je LastPass gebruikt, hoef je maar één wachtwoord te onthouden, de rest onthoudt die digitale kluis voor je. En alles wat ze kunnen koppelen aan jouw surfgedrag, geeft een steeds beter (lees ook: financieel waardevoller) beeld van jou als persoon. Ze weten dan bijvoorbeeld precies waar je bent, wat je van bepaalde onderwerpen vindt en met wie je afspreekt, etc. Koppel daarom ook geen diensten aan elkaar. Dat geldt ook voor nieuwe diensten waarmee je met je Facebook- of Gmail-account kunt inloggen. Dat is handig omdat je dan geen apart account hoeft aan te maken, maar je geeft dan weer extra informatie aan die bedrijven weg. Kies er dus voor om toch een apart account aan te maken.

4. Ik ben geboren in juni in het jaar 1891

Vraag jezelf steeds af waarom je bepaalde informatie over jezelf aan een organisatie moet verstrekken. Dient dat een doel? Als Zalando om je geboortedatum vraagt, is dat uitsluitend om een beter profiel van je te krijgen (om te verkopen aan derden). Altijd gaat dat onder het mom van ‘verbetering van diensten want: gepersonaliseerd’ en altijd is dat onzin. Soms moet je verplicht iets invullen voordat je een bestelling kunt doen. Wees zuinig op je echte gegevens. Dan kan bijvoorbeeld door nepgegevens te verstrekken. Zo heb ik onlangs een foto online besteld en gedownload. Het adres dat ik verplicht moest invullen, leidt naar Duckstad. 😉

5. Locatie uit

Ook wat lastiger voor veel mensen om de telefoon te gebruiken zonder locatie, stel ik mij zo voor. Maar echt; je went er snel aan en het geeft je enorm veel meer privacy.  Zeer veel apps willen je locatie weten, ook als dat helemaal niet nodig is.  Waarom moet Wordfeud weten waar je bent als je aan het puzzelen bent? Zelfs dat klompenpad kun je lopen zonder dat je je locatie met de app deelt. Loop eens al je apps na en kies bewust welke toestemmingen je verstrekt. Vaak zijn dat veel meer dan nodig. Zet alles uit en je merkt snel genoeg welke je toch nodig hebt.

6. Bewust zoeken naar goede apps

Voor veel diensten kun je kiezen uit verschillende apps. De meestgebruikte in de store zijn niet altijd de beste. Om te bekijken welke app het beste bij jou past, kun je eerst een onderzoekje doen. Er is een schat van informatie over apps te vinden op het internet en voor je het weet heb je een fotogalerij gevonden die alles alleen lokaal opslaat, die géén advertenties toont (een must wat mij betreft) en die niets deelt met de maker van de app. O ja, ik weet dat ‘alleen lokaal’ onhandig klinkt, maar het overzetten van je foto’s met een USB-kabeltje is echt zo gebeurd.

7. Extra e-mailadres voor flutdingen

Je hoeft niet per se je persoonlijke e-mailadres overal achter te laten. Soms is een extra mailadres (bijvoorbeeld – ik noem maar iets – webhelma@….) praktisch om flutdingen te regelen op het internet. Onderteken er een petitie mee, log ermee in op je sociale media (ja, bijvoorbeeld Facebook of Twitter), bestel ermee bij die ene webshop waar je nooit meer terugkomt. Je “echte” PostvakIn zal flink opfleuren zonder al die troep. Een extra adres voorkomt spam en het zorgt ervoor dat je echte adres niet op straat ligt als er onverhoopt data wordt gelekt of gehackt. Niet alle sites hebben hun beveiliging op orde en zelfs als dat wel zo is, is dat helaas nog geen garantie tegen datalekken.

8. Veilige chatapp

De belangrijkste reden om zo weinig mogelijk gebruik te maken van Whatsapp is de hoeveelheid metadata die Facebook over jou in handen krijgt als je deze app gebruikt. Immers, Whatsapp is gekoppeld aan Facebook. Metadata = registratie van je online-activiteiten (maar niet de inhoud van het bericht). De app hoeft echt niet meteen weg hoor, maar verwonder je eens over de prachtige, veiliger alternatieven Telegram, Signal en Wire. Het leuke van Telegram en Wire is dat je je telefoonnummer niet aan de ander hoeft te verstrekken (geef je gekozen gebruikersnaam).

Ben je eenmaal een beetje bekend met je alternatieve chatapp, wees dan een held en verwijder Whatsapp. Je moet inderdaad je account helemaal verwijderen, anders zien mensen je nog steeds in de app. Je zult je erover verbazen hoeveel van je vrienden bereid zijn om een extra chatapp te installeren om met jou in contact te kunnen blijven.

9. Wie is die Helma?

Zodra je je voor- en achternaam publiek achterlaat op een blog of forum, ben je vrij gemakkelijk te vinden. Met alleen je voornaam kan het om duizenden personen gaan, maar met je achternaam erbij is dat een ander verhaal. Als je alleen je voornaam gebruikt, geeft je dat op zijn minst al direct bescherming tegen lurkers, de gluurders. Mensen die van alles over je willen weten en via het lurken informatie kunnen combineren die jij zelf hebt achtergelaten. Informatie waarmee ze soms een griezelig diepgaand plaatje kunnen maken.

10. E-maildienst

Voor gratis diensten betaal je met jouw privacy en dat van anderen. Gmail is van Google. Gmail koppelt diensten en ziet al je metadata (onderwerp, met wie je mailt, op welke tijdstippen, etc.) en wie je contactpersonen zijn. Je kunt je Gmail versleutelen, maar dat is niet zo gemakkelijk. Overweeg daarom te betalen voor je mail. Wil je net zo eenvoudig werken als met Gmail, vergelijk dan bijvoorbeeld Protonmail en Startmail van Startpage. Bij beide heb je de mogelijkheid om je eigen domeinnaam te gebruiken en beide versleutelen je mail.

Het kan nog veel beter

Je ziet dat meer privacy vooral betekent dat je voor een andere werkwijze durft te kiezen. Ik weet dat dit voor velen het moeilijkst is: veranderen. Maar je plukt er wel de vruchten van. En “anders” betekent trouwens echt niet altijd dat je inlevert op gemak. Daarvan vind ik Protonmail een goed voorbeeld, want de mailapp is echt heel fijn.

De tien vervolgstappen die informatie over jouw aanwezigheid online nog verder beschermen, zijn net ietsje technischer. Maar niet per se moeilijk! Die tips volgen binnenkort.

Heb jij een aanvulling op de tien tips? Ik hoor ze graag!


0 reacties

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *